Адамның первично немесе коммуникативті мақсаттаушы нысан шығаратында, добродетель және злобдылық адамның басты

Адамның первично немесе коммуникативті мақсаттаушы нысан шығаратында, добродетель және злобдылық адамның басты дилектерінен қайра салмайды деген мағынына ие әл-Фараби атағымыздың қарасу- себеп-мысал-түсіндіру әдісі бойынша түсіністерін шығаруымыз.

Әл-Фараби ұлы философ, шебер, муғалім және мысалдаушы болған. Оның ең ұлы мағынасы теориялық және практикалық білім алу болып табылады. Адамның басты дилектерінің мағынасын анықтау әдісін айтып, айтушы жалпы реттеулерін білдіруге әрекет етті.

Әл-Фараби айтып жатады, қолдау беретін добродетельдік дилектер бастап түсетінады. Добро – ол қауіпсіздіктен арам беру, басқаларға көмек көрсету және мәселе жасаушылыға жауап беру мәніне ие деген. Злобдылық және батамысыздық құлдырау, жанушаның жауапкершілігіне дау салу мәніне ие.

Әл-Фараби, добродетель мен злобдылық арасындағы айырымды қолайлы жасатуға мақсатты мисалдарды көрсетті. Ол сайланатын мысалдар арқылы оныны бетергендерін мағанап шықтарды. Мысалы, егер бір адамдыға жауап беру кезінде сезімталды түсінуше қажет болса, ән өлшемек келетінні тексеріп, зерттеу жасап, клише жауаптың орнына осы жауапты жазу керек. Ол өз жалпы модельдерімен жұмыс жасауда өзі алдында әзірлеп отырған болуы тиіс.

Басқа бір мисалда, негізгі дилектерді атауға және оларды қолдана олуға байланысты мәселелерде өзін-өзі әдепкі болуы маңызды. Осындай мәселені талдау қарымша сондай-ақ аты бар блок жатып, оны тексеру ұсынылды. Ол маңызды блокты басқа блокпен алмасу жолымен елеуленеді. Және, дүрыстауыш формда болып жатады.

Қарастырылу кезінде, Әл-Фарабиның көрсететін мисалдары арқылы мыналарды қалайлы мағанап шықтайтынымызды көргеніміз:

1. Добролюбие – злоба жоқ жауап беру;
2. Қауіпсіздік – нағыздатуға тәуекел;
3. Тақаулылық – досына жауап бермек;
4. Аламынды нысандағы мыстықтарды күнделстірген жөн.

Мұндай түрлі мәселелер арқылы, Әл-Фараби осындай дилектердің бартысының де басында болуы керек, коммуникативті мақсаттарды атқара алады. Сондықтан, адамлар арасындағы диалогта салалуы маңызды иеленеді. Әл-Фараби атағымыздың қарасу-себеп-мысал-түсіндіру әдісі арқылы біз добродетельдік дилектер және злобдылықтың қажеттілігін, сипаттамасынан түсінуімізге көмектеседі.