8-mashq. Oʻzlashtirma gaplarga aylantirilgan koʻchirma gaplarga izoh bering va gaplardagi oʻzgarishlarni tushuntiring

1. Hаdiжahxon, «Bu Sultanxon ayangesi Muncha esli!» deb tarjima qilinadi. Bu dalolatdorlik bo"lgan. Sultanxonning huzuridagi vazifalarni ta"minlash uchun, uning buyukligi va aqlli insonlikning mukhtoralari belgilanadi.

2. Yigitcha, «Ochil amaki ustalarning boshlig"i» deb gapirdi. Bunda yigitcha, boshqa ustalarning asosi hisoblanadi va ularning ustunliklari kuzatiladi.

3. Salim boshini siltab buyurdi va "Tashlab yubor, bu yoqqа koptokni яni o"rningdan!" degan gapirdi. Bu gapda Salimning buyoqlari va buyoqlar uchun rеferanslanishi aytildi. Siltab - soatlarda qut, koptok esa yengil va yaқin joydan butun qavslarga qiziqib qoladi.

4. G"urun, «Kitob juda qimmat, boshladim menga ololaylik» degan gapirda. Bu gap, g"urunning kitoblar haqida darhol so"zlashi uchun tushuniladi. U "mazali narsa" deb atalgan narsani topishni istaydi.

5. «Kitob yaxshi narsa, yana kuzating, uni har bir ajoyib bayit bar-ki...» degan gapirda. Bu gap orqali kitoblar orqali dunyoqarashi, ularning qanday ta"sir qilishi haqida so"zlashish maqsadga erishiladi.

6. «Bugun biznikida qolgizlar, kech bo"lib qoldi...» degan gap so"nggi tashqi gap hisoblanadi. U qolgizlarni ta"qib qilyapti va shu kungacha bo"lgan holat haqida so"zlashish uchun ishlatiladi.

Umumiy ravishda, berilgan gaplar o"zlashtirishdan, ba"zi xususiyatlar va kozchatmalardan foydalangan holda so"zlanadi. Bu gaplar o"zbek tilining maxluq va yaratqan tillari bilan bog"liq.