4. Социологиядар мектептің 20 білім алушысынан есептейтін айда әрқайсысы қанша кітап оқығаны туралы мәлімет алуы

а) Шарттылықты және талдаудың жиынтық қойындысын белгілеміз.
Социологиядар мектептің 20 білім алушысы бар. Мұндай қарапайым білім алушылар арасында бір айда оқыған кітап саны бойынша кейбір әрекеттерді анықтауға болады.

Әрекеттерді анықтау үшін, біз сан есептейміз:
1) 4 кітап оқыған білім алушылар саны: 4
2) 1 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
3) 9 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
4) 8 кітап оқыған білім алушылар саны: 2
5) 12 кітап оқыған білім алушылар саны: 3
6) 60 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
7) 15 кітап оқыған білім алушылар саны: 2
8) 18 кітап оқыған білім алушылар саны: 1

Әр кітапты оқыған білім алушылардың санын есептеу үшін, біз сол кітапты оқыған білім алушылар санын қоса аламыз:

4 + 1 + 1 + 2 + 3 + 1 + 2 + 1 = 15

Осындай 20 білім алушының 15-тансы айда кем дегенде бір кітап оқымаған. Біз сосындағы әрекеттердің санын көрсетдік.

6) Ең көп таралған оқылған кітап санын көрсетеміз. Жаңалықтағы егжей-тегжейлікті өзгерістерге жауап бола араласу барысында, осы 20 білім алушының ең көп қанша кітап оқығанын көрсетеміз:

Кітап саны бойынша реттелген әрекеттердің саны:
4 кітап оқыған білім алушылар: 4
8 кітап оқыған білім алушылар: 2
12 кітап оқыған білім алушылар: 3
15 кітап оқыған білім алушылар: 2

Біз сан есептеп, ең көп оқыған кітап санын табамыз: 12 кітап оқыған білім алушылар саны.

с) Талдаудың жиілік қойындысын табамыз.
Талдаудың жиілік қойындысы, әрекеттердің санын жүкті аудан жалпы білім алушылар санына бөлуге болады.

Аналізге негізделген әрекеттердің саны:
4 кітап оқыған білім алушылар саны: 4
1 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
4 кітап оқыған білім алушылар саны: 4
9 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
4 кітап оқыған білім алушылар саны: 4
8 кітап оқыған білім алушылар саны: 2
12 кітап оқыған білім алушылар саны: 3
12 кітап оқыған білім алушылар саны: 3
4 кітап оқыған білім алушылар саны: 4
4 кітап оқыған білім алушылар саны: 4
60 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
12 кітап оқыған білім алушылар саны: 3
8 кітап оқыған білім алушылар саны: 2
12 кітап оқыған білім алушылар саны: 3
15 кітап оқыған білім алушылар саны: 2
15 кітап оқыған білім алушылар саны: 2
18 кітап оқыған білім алушылар саны: 1
8 кітап оқыған білім алушылар саны: 2

Аналізге негізделген әрекеттердің санының сомасын қоса аламыз:

4 + 1 + 4 + 1 + 4 + 2 + 3 + 3 + 4 + 4 + 1 + 3 + 2 + 3 + 2 + 2 + 1 + 2 = 48

Біз соңында сан есептеп, талдаудың жиілік қойындысын орналасуымыз керек:
48 / 20 = 2.4

Талдаудың жиілік қойындысы 2.4 болады.