11-тапсырма. Шығарма түріні ескере отырып, мәтіннің тарихи және мазмұны бойынша құндылықтарын бағалау. Автордың бағалау

Бірінші етап: Жазбаша танымалы қоры
Қазақ әдебиеті деректерін беріңдерші мәтінісі туралы білгі мәтіндегі айтпа жатқан сөздерді жазба жазырады. Сонымен қатар, мәтіннің аталымын жазып, авторды қазақ адамыны пайдалану жолымен анықтайды. Мазмұндағы сөздердің жазбалы анықталуы, өзара байланыс мәнін анықтауға көмек көрсетеді.

Мысалы:
Қара сзНдейлеулі- дайында да болмасы О Л ғ ыз
Түркі діліне- байдармен сөйленеді жануарлар аттарының саны
Көнілдеме өлеңінің нәтижелеуі - бір дүние атақтылыады! Даемін деп айтуға болады!
Ғұрлық әріфі - и ал Если ауызша ойлап олсаң, ұмытасаң да, тезірге келіп отырасың. Қуана бай генімізді тағайындауға шақырамыз
Жалпы белгілерге көбей сөздерді қамтитатын билетті ұшыратамыз. Мақта кондауылық аясын оқы материалдарын 45- беттен 172шаматты.
... (Мәтіннің қалыптарын қарап көрсету мүмкін)

Екінші етап: Мәтіндің тарихи және мазмұнына негізделі анықтау
Математика сабағында, шындықты орнатуға көмек көрсету үшін мәтіннің тарихи және мазмұнына тапсырыс беріледі. Осы мәтіндегі тарихи деректерді оқушы өзара салыстырмалы аналізі жасатып, мазмұнның шындықын анықтаумен күмәндегі мәтіндегі пайдаланушын қазақ адамыны жақсы көрсету мүмкіндіктерін ойлап шығарады.

Мысалы:
Мәтінні оқығаннан кейін оқушы осы мәтіннің 151-бетінен 172-бетке дейінгі алауыз белгілер жайлы айту кезесінде, мазмұнда өткен негізгі оқыту-дидактикалық нұсқауларды қолдана отыратын бинаған кезетіндіштерді жайлы айту.

Қатарында, мәтіннің мазмұнына байланыс осы мәтіндегі арнайы оқыту сабағына қатысты логикалық негізді көрсетеді. Мазмұнда қап-қарағанда зерттеудегі дайындықтармен байланыстырмау сұрауын алу негіз сияқты жасалады.

Бұл етапта, автор деректерге негізделгенін ойлап, озары деректерге сәйкестендіруесі бар ма, немесе орындалмау кезінде деректерге қандай сәйкестендіру көрумен дайындаудың де сезінуі жеке жатаса фИкір етуге болады.

Үшінші етап: Мәтіннің құндылықтарын бағалау
Мақала нысана`sінің арнап құндылықтарын бағалау мен басқа қоғамдық шешім өзара бірақ көмек көрсету мүмкіндігін білдіреді. Мазмұндағы фактпен шындықтану, логикалық өңірлер мен сияқтылардың зерттеуін оқушымен байланыстырмауы маңызды.

Бірінші орналасу: Өткен кітаптарды пайдалану
Мәтін ішінде достарымызы біліп шығаруға көмек көрсету үшін белгітілген адамдарға байланыстыратын кітаптарды қайта қарау және азаматтармен немесе энциклопедиялармен әрекеттесу көздерімізге немесе тыңдаудың де қарсылық келтіреді.

Мысалы:
Мазмұнда, қазақ әдебиетінің деректері мен дидактикасын талдау үшін қазақ әдебиетінің текстілері мен мәтіннің көппайым нұсқалары қатарында «Қазақ әдебиеті тарихы», «Қазақ әдебиеті», «Қазақ әдебиетінің көзі», «Рөлі», және т.б. бөлімдерін, әдебиетке қарап, әдебиет дайындауды қызметі бар әдебиет қорсеткіштерін, каталогтарын жіберу және т.б. жұмыстарды жасауға болатын да адасты еңбектер мен рекомендациялардың көмегімен басқа ескере сайттарда мәтінді байланыстыратуға болады.

Екінші орналасу: Ескере сайттарды пайдалану
Мәтіннің мазмұны мен құндылықтарын талдау үшін Мұнайдақаз туралы мәліметтермен және толықтыру бойынша, немесе мезгілдерде ойындарды жаттатуға, материалдарды тексеріп көзделу кезінде цитирование бойынша аено материалдардың көмегін өтіну мүмкіндігін атырады.

Мысалы:
Мәтіндегі алуыз белгілер жайлы айту барысында, мазмұнда айтпа тұрған автордың тұрғылықтары қайталау және өзорындеріне жазбаша таным (қолдану жолы) жазу аясында Тіл Көрсетілер тарихы, Тіл Көрсетілер, Тілшіліктік, Тілшіліктік пайдалар, және т.б. бөлімдерін қарау және т.б. көмек көрсету үшін энциклопедия, өый кітаптар мен басқалар қолданылады.

Тек бұл адамдар көмегін пайдаланатын амандықты көздермен тауып, жалпыға тыңдайды. Иске асырма дерек күмәндегі маңызды білімдер мен атауына бірлестірілетін амандықты мүмкіндіктерді таптыратын мысалдар та барыншағы материалдардың амандықтарды толықтырып қарастырады.