Сөздік қорға қалай жасауыңыз керек? 5 мысал келтіріңіз, сөйлем құрыңыз болмайды

Сөздік құрылуы - бірінші ұжымды, ой-жатыны мен еңбекші бөлімдерін ескеріп, базалық сөздерді (көптеген допустық сөздерді) жинау және тіл, дайындық, лексикалық дәрежелерін қамтамасыз ету процесі деп атауыз.

Сөздік қорғау бірнеше қадамда жасалған болады:

1. Көптеген допустық сөздерді (базалық сөздер) табып, оларды сөздағы тегін функторлерге бөліне беру. Сондай-ақ, қорытынды сөздерді белгілеу үшін лексикалық анықтамалар жасау қажет.

2. Сөзді көптеген сөйлемдер мен мәтіндерге дауістелу керек. Міндетті терминологиялық мен лексикалық жүйелер туралы ақпараттар көрсету үшін анықтамалы ашықтаманы жасау.

3. Сөздік мәтіндерін жинау. Осы мәнер насихат, даму үшін жасау қажет. Адамдарға ұйымдардың грамматикалық ерекшеліктері, стильді жазу көмегі берілуі мүмкін.

4. Сөздікке үлгілерді енгізу. Апаттык әдістемелер арқылы ат, дайындықтықтарды бейтеу үшін іс-шара қолдану мүмкін.

5. Сөздікке онтологиялық берілімдерді жасау. Бұл кезде сөздіктің айнымалылары мен айнымалылары арасындагы байланысты анықтамалар болуы мүмкін.

Осы мысалда, сөздік қорғау үшін талаптарды білдіру үшін қазақ тілінде қолданылатын негізгі лексикалық даналар мен сөздерді бердім.

1. Базалық сөздер: адам, кітап, мектеп, әлем, тіл
Лексикалық анықтамалар: адам - инсан, кітап - қысқа ақпараттық нұсқа мектеп – білім беру бағыттарын ұйымдау жасалған орталық әлем – әлемге, дүниеге, тіл – адамдар арасында тығызаралған өкілдерді сөйлемдер мен мәтіндерде пайдалану керек.

2. Терминологиялық мен лексикалық жүйелер: абстракттену, адекваттылық, аффіксдер, жалпы лексика, ономастика, семантика.

3. Мәтіндер: сөздердің анықтамалары жалпы дәрежедегі өзгертілген сөйлемдер мен мәтіндерде пайдалану керек.

4. Үлгілер: момин, лесполюс, абрикос, серьга, стареть
Апаттык әдістемелер: момин – төл әрекетті апаттық парақты терісінде лесполюс – өлшемдік бірім жүйе болған бақа, абрикос – түсіп айналып, дәнекері орнату арқылы зерттеулерге алған бір қайзы серьге – зауыттың шырталас жеріне қолданылатын серіктес стареть – келісім бейіндіретін жасыл жем середің қаратау біріккендігін сараптап ғана бірі.

5. Онтологиялық берілімдер: зоология, филология, медицина, астрономия, паразитология.

Осы 5 мысал арқылы школьниктерге көмек көрсетеді. Сіз басқа қатарлылықтар мен анықтамалар жасау арқылы сөздік қорғау процесін жасауыңыз көдеуге болады. Жалпы сөздік қорғаудың маңызды мақсаты әдістемелік, лексикалық мен анықтамаларды жасау, сөздікті қалай түрлейтіну мен насихатты асыра беру болады.