3. Қабырғасы 23 см бар шаршының өлшемін табыңыз. 2) Периметрі берілген шаршының периметрінен 0,8 дм дағы әлдеқашан

Шаршының өлшемін табу үшін, өсу өлшемін табамыз. Берілген өлшемге санықтарды қосу арқылы, бізге кабырғаның периметрін табуға жол береді. Белгілі орындау бойынша, қабырғаның чыпасының ұзындығы 23 см болатын секілде сипатталады. Енеели шаршының ауданын табу үшін, екінші шаршының ауданын тауып, оны өсуші ауданның шаршының ауданына қосу арқылы розвязку жасаймыз.

Периметрі берілген шаршының периметрін анықтауды қосудан бастап, алдында өшіру керек. Біздің шаршының өлшемі білінгендей, ал кейбір санықтар берілген. Уақытша шектеулерді азайту үшін, бірлігіні және өсу өлшемін алмайтын шартты ойлап, архимедово санықта өлшемді көрсете аламыз.

1) Шаршының периметрін анықтау үшін, чыпасының ұзындығынан күнделікті бір жол енгіземіз. Енді біз күнделікті шартқа ықпалдау арқылы шаршының периметрін анықтаймыз. Шарт бойынша, шаршының периметрі: \(P = 4s\), әлде шаршының чыпасы шарт бойынша \(s = 23\) см. Ол жаттығулар бойынша, шаршының периметрі: \(P = 4 \cdot 23 = 92\) см.

2) Алайда, сұрақты иніциялау урнында, шаршының периметрінен 0,8 дм да әлдеқашан ұқсас шаршының ауданын табу үшін, оның ауданын табу керек. Демалыс кезінде, біз шаршының ауданын білдіреміз. Екінші шаршының периметрі алдында ұқсас шаршының периметрінен 0,8 дм істеу керек. Шарт бойынша, шаршының периметрінің есебі \(P_1 = 4s_1\), екінші шаршының периметрінің есебі \(P_2 = P_1 - 0,8\), жиыны \(s_2\) арқылы берілгендік: \(P_2 = 4s_2\). Қателікті жолды иске асыратын жауапта, \(s_2\) жақындадан мәселе шешілмеушілікке болады. Розвязку қалап айтсақ, алғашқы шаршының ауданын тауып, оны өсуші шаршының ауданына қосу арқылы розвязту дайындап аласыз.

Демалыс кезінде, мына формула арқылы шаршының ауданасын табуға болады: \(S = s^2\), әлде шаршының чыпасы шарт бойынша \(s = 23\) см. Осылайша, шаршының ауданасы: \(S = 23^2 = 529\) см².

Cондай-ақ, екінші шаршының ауданасын табу үшін, шаршының периметрін білгенде уже дұрыс есептенуді қалаймыз. Мына шарттар бойынша, шаршының периметрі: \(P_2 = 4s_2\), ал кейінірек, ол шартты қосамыз: \(P_1 - 0,8 = P_2\). Мына формулаларды шарттың орындарына қоссақ, шаршының ауданасына шықсак. Дұрыс баптау үшін, аралық баптау қатынасуына ие болады. Мына шартқа ықпалдау арқылы шаршының периметрінің есебінде, \(P_2\) саны бірінші шаршының периметрінен 0,8 дм кем. Сондықтан, \(P_2\) саны: \(P_2 = P_1 - 0,8 = 92 - 0,8 = 91,2\) см.

Шаршының екіншінің ауданасын табу үшін, аудананы береміз. Бізге әлі қажетті санды қосу керек. Енді, шаршының чыпасы шарт бойынша \(s_2 = ?\) болатын секілде, ауданасының формуласын пайдалана аламыз. Аудананы табу үшін шарттық формулаларды жүктеп, шаршының ауданасынан шықамыз: \(S_2 = s_2^2\), әлде мұнда шаршының чыпасы \(s_2\) арқылы білінгендей болмайтын. Деректердің ерекшелігін қолдана отырып, \(P_2\) санды қосамыз: \(P_2 = 4s_2\). Қателікті жолды айтсақ, аралаштыру үшін бірге ойнау керек. Мына шарт арқылы, бірге жаттығуларды ұсынып, шаршының чыпасын табамыз.

\[P_2 = 4s_2 \quad \text{және} \quad P_2 = 91,2 \ \text{см}\]
\[4s_2 = 91,2\]
\[s_2 = \frac{91,2}{4} = 22,8 \ \text{см}\]

Сондай-ақ, екінші шаршының ауданасы: \(S_2 = s_2^2 = 22,8^2 = 519,84 \ \text{см²}\)

Нәтижелер:
- Мына шарттарға қай исепке дейін келеді, ал кейбір санықтар беріліп, жүйеміздің міндетті жаттығы контролдай отырып, розвязту дайындап, шаршының ауданасын таба аламыз.

Сол жауаптарды жүйеге анықтау учасында, школьниктер сурет кезеде, белгілі шарттарға қосымша нұсқаумен тапсирмаларды орындауға тырысады. Осындай тапсырмалар школьниктерге теорияны қазіргі уақытта білуі жаттығуларын жоюға көмек көрсетеді. Сонымен қатар, қол жетімді шарттар мен формулаларды қолдану туралы есептеулер ойнады түрде шормандарға ойластыруға көмек көрсетеді, бұлымдарды қайта шығарғаннан кейін сияқты, теориялық дайындалу үшін жеткілікті ағын дайындады.