Нұсқа. 1. Сөйлем түрін бастауыш және баяндауыштан ғана не айтауға болатындығын анықтаңыз. а) Жайылма сөйлем. в) Толымды

1. Сөйлем түрін бастауыш және баяндауыштан ғана не айтауға болатындығын анықтаңыз:
а) Жайылма сөйлем - бұл сөйлемде негізгі кəсіпкер келіссерілген, причиналық кəсіпкер сауатылары танымалы өңдеулерін көрсетіледі. Мысалы, "Ерекшең осылай тартылған соң, атында балалар шарап кетті" ұғымында ерекше жақсы аты тартуы нағыздайды.
в) Толымды сөйлем - бұл сөйлемде негізгі кəсіпкерге, причиналық кəсіпкерге – жиілік болып отыр. Мысалы, "Мектепке келіп отырғанда, бала отыр" ұғымында бала мектепке келіп отырған себеппен отыруына ұсынған сипаттайланады.
с) Атаулы сөйлем - бұл сөйлемде негізгі кəсіпкер – (местоимение) қолданылады. Мысалы, "Ондер үйде отыр" ұғымында "ондер" сөзің бірнеше жағдайда оның атаулы кəсіпкерлерімен айтылады.
д) Жалаң сөйлем - бұл сөйлемде қолданылған сан – бір екіден көп кəсіпкерлер пайда болады. Мысалы, "Балалар ойыны дайын болды" ұғымында балалардың ойыны дайын болуының қажеттілігін көрсетеді.
е) Жақсыз сөйлем - бұл сөйлемде қолданыла алмайтын грамматикалық кəсіпкерлер пайда болады. Мысалы, "Күлкіден көлдерге неге дау бар" ұғымында дау қолданылмаған сүйікті кəсіпкерді көрсетеді.

2. Атаулы сөйлемді көрсетіңіз:
а) Таулар бұлтпен бірдей.
в) Қазақстан жері өте кеңекей.
с) Көлде аққу қалқыды.
д) Аумақтардың табиғаты сұлу.
е) Жап-жасыл дала.

3. Бастауышы зат есімнен келген дұрыс сөйлемді көрсетіңіз:
а) Олар туралы оқып жатамын.
в) Олар 1991 жылы ғарышқа өтті.
с) Үлкендер бір ауыз ішінен қойды.
д) Біз жерге-анаға Жаламасайын дейміз.
е) Туған жеріне байланады.

4. Сызықша дұрыс жазылған сөйлемді ғана көрсетіңіз.