Қарамен берілген мақал-мәтелдердің бірінші сыңарындағы етістікке шартты райлы жұрнақтарды жалғап, сөйлемді өзгертіңдер

Шынында шынымен қойылатын шартты райлы жұрнақтарды жалғап, сөйлемді өзгерте аламыз. Бірінші сынды анықтау үшін, қандай өзгертілуін көрсету керек немесе мен дұрыс емес есеппен шолу.

Алгоритм:

1. Мақал-мәтелді оқу.
2. Ерекшеленген мәтіндегі шартты райлы жұрнақтарды табу.
3. Жалғауды түрін анықтау. Қарамен берілген мақал-мәтелде "шартты" деп айтылған, сондықтан біз "сөйлемді" жалғап жасасақ боламыз.
4. Сөйлемді өзгерту нұсқасын белгілеу.

Сізге көмекші жататын жальдарды өзгерту нұсқасыны көрсетейік:

Нұсқа 1: Райлы жұрнақтарды алып тастау

1. Мақал-мәтелдегі ерекше белгілерді анықтаңыз. Қапы да түріне бағысты сосын немесе ЖЖ белгісін пайдаланыңыз.
2. Сынды тексеру. Мысалы, "Егер А болса, онда Б" деген дәуірлі сатырдан төмендегі сөйлемге төмендегі белгінісін қойайық: "Егер А, онда А-сы де". Мысалы, "Егер аты менің ісіммін айту болса, онда менің атым Алексей" деген мәтіндегі "агар" сөзімен басталатын сыйлылып келетін сөйлемді "сондай-ақ" деп аламыз.
3. Ерекше белгілер мен сөздерді алмасу. ЖЕШ, ЕВЕНДЕУШ, Есеппен ЖОҒАРТУШ деген мәтінде соңы болуы қажет емес.
4. Анықтама дайындау. Мысалы, "Егер мен азамат болсамын, онда мен Гимназия №5-ке тіркелемін" деп мәтінде тақырыпты анықтау үшін, "Егер Тіркелу" деген тақырыпты анықтау қажет.
5. Жауапты жазу. Жалғауды жабу үшін, шартты райлы жұрнақтарды жалғап, сөйлемді өзгертіңдер.
6. Нәтижені тексеру. Жалғауды қайта тексеріңіз және тексеру, оның дұрыстығын тексеріңіз.

Нұсқа 2: Сөйлемді жалғау

1. Мақал-мәтелдегі ерекше белгілерді анықтаңыз. Қапы да түріне бағысты сосын немесе ЖЖ белгісін пайдаланыңыз.
2. Сынды тексеру. Мысалы, "Егер А болса, онда Б" деген дәуірлі сатырдан пайдаланылған сөйлемді тексеру үшін, А-сынды "Егер А" деп белгілеу керек.
3. Ерекше белгілер мен сөздерді алмасу. ЖЕШ, ЕВЕНДЕУШ, Есеппен ЖОҒАРТУШ деген мәтінде соңы болуы қажет емес.
4. Анықтама дайындау. Мысалы, "Егер А немесе, онда Б" деген мәтіндегі "ебері" белгіні анықтау үшін, "Оның айтылуы" деген анықтаманы қолжетімді көрсетуіңіз керек.
5. Жауапты жазу. Сөйлемді ауыстыру үшін, оны жалғау келетін сөйлеммен аударып отырып, белгілерді қабылдаңыз. Мысалы, "Егер А болса, онда Б" сөйлемін "А-сынды" жалғау қалайсыз ба?
6. Нәтижені тексеру. Сөйлемнің белгілерді жалғап отыруы қажет, нәтижені тексеріңіз және тексеру, оның дұрыстығын тексеріңіз.

Мысалы:

Егер мақал-мәтелде "Егер жақсы оқидан кетгеніңе кедергілім болса, онда досым болуымы қажет" тақырыпты көрсетіңіз, осы мәтіндегі "отуы" қабылданатын сөйлемді ойлап отырсаңыз. Сонда, "Егер айсалдап отырсаңыз" деп сөйлемді жалғап жасап, "досым болуымы қажет" деп өзгертіңіз. Қалайсыздар.