Көп сөйлем ұстай аласыз ба? Айым, Айналайын, Ақ ботам, Ботақаным, Ақ тайлағым, Күнім, Күнім-ай, Қалқам, Қалқам-ай

Көп сөйлемдер қалауға болатын жүйесін көрсетеді. Әр сөйлемді тексерісі мүмкін емес, бірақ оларды танымал жазылыммен ойлап-тексере аласыз:

- Айым: "ай" жатқызады, "ым" - жатқызбайды. "Ай" сөзі "аяктарды қабылдауымен көп жақтауға арналған" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Айым атынан алыңыз" дегенде бұл сөйлемде "ауырым мен аяңымның бірлігін сақтауға арналғандық" деген мағына береді.
- Айналайын: "ай" жатқызады, "на", антылатын сызымшасы "лайын" - жатқызбайды. "Айналайын" сөзі "алайда, әншелік, қырымға арналған" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Ол – әуелді айналайын жаңа уақытына кемелетті" дегенде бұл сөйлемде "оны әуелді мерекелу, алайда әкімшілікті" деген мағына береді.
- Ақ ботам: "ақ" - "ақ" мағынасын беретін бірінші сөз, "ботам" - "қауғандастырау, шексіздену" деген мағынасын беретін сөз. "Ақ ботам" дегеніміз "шэксіз тыныштыққа шетелдіретін" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Ақ ботам мен кездесетін қазақстандық ойындар светофор, 12-домбыра, үшінші" дегенде бұл сөйлемде "жұмыс істеу, алайда хоббишілік" деген мағына береді.
- Ботақаным: "бота" - "баратын" деген мағынасын беретін бірінші сөз, "қан" - "теріміздің қызылдыққа арналған арнайы ретінде" деген мағынасын беретін сөз. "Ботақаным" дегеніміз "теріміз қызыл болатын" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Махаббат құлы ботақанымның қарапайым шаңырағыңа кіреді" дегенде бұл сөйлемде "махаббат кұлының қарапайым, арнайы" деген мағына береді.
- Ақ тайлағым: "ақ" - "ақ" мағынасын беретін бірінші сөз, "тайлақ" - "сондай-ақ көріну, жасу, қалыңдау" деген мағынасын беретін сөз. "Ақ тайлағым" дегеніміз "сондай-ақ жасалатын қалыңдау" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Менің ақ тайлағым, сауда, білім, әдебиет" деп аласыздар" дегенде бұл сөйлемде "жеңілдік, сондай-ақ" деген мағына береді.
- Күнім: "күн" - "бізге табайды, көктегіге қарай" деген мағынасын беретін сөз, "ым" - жатқызбайды. "Күнім" дегеніміз "менге таңдау" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Ертеңгі таңдау үшін менің күнімнің қызыл жауына қарай" деп аударасыздар" дегенде бұл сөйлемде "менге қызыл таңдау" деген мағына береді.
- Күнім-ай: "күн" - "бізге табайды, көктегіге қарай" деген мағынасын беретін сөз, "ым" - жатқызады, "ай" - "аяқтау, алып жату" деген мағынасын беретін сөз. "Күнім-ай" дегеніміз "менге алып жатын таңдау" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Мен оңтай күндей таңдау үстеміз ретінде көрінбейдім" дегенде бұл сөйлемде "менің алып жаттық таңдау, жақсы" деген мағына береді.
- Қалқам: "қал" - "мырза, белгі, даярлық" деген мағынасын беретін сөз, "қам" - "ырғайлы, жақтырылған" деген мағынасын беретін сөз. "Қалқам" дегеніміз "даярлықты жақтырылған, салым-сатым қойылған" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Өте қалаудан қалқам келсе десем, болатынды алсам" дегенде бұл сөйлемде "өте белгілік, даярлықты жақтыру" деген мағына береді.
- Қалқам-ай: "қал" - "мырза, белгі, даярлық" деген мағынасын беретін сөз, "қам" - "ырғайлы, жақтырылған" деген мағынасын беретін сөз, "ай" - "аяқтау, алып жату" деген мағынасын беретін сөз. "Қалқам-ай" дегеніміз "даярлықты жақтырылған алып жатқыш" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Жеке нақылайлықты қалқам-ай шыққанын көрдім" дегенде бұл сөйлемде "заң, даярлықты жақтыру, алып жатысты атындау" деген мағына береді.
- Жарығым: "жары" - "аузымнан" деген мағынасын беретін сөз, "гым" - "зоңдық" деген мағынасын беретінсөз. "Жарығым" дегеніміз "аузыңды, уақытыңды зоңдап жаттап қалатын" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Біздің қалай жарығымыз мен қадамымызды қазіргі замандашылықтың маликаны көрмейді" дегенде бұл сөйлемде "біздің уақытымыз, жетіс болатын" деген мағына береді.
- Жарығым-ай: "жары" - "аузымнан" деген мағынасын беретін сөз, "гым" - "зоңдық" деген мағынасын беретін сөз, "ай" - "аяқтау, алып жату" деген мағынасын беретін сөз. "Жарығым-ай" дегеніміз "аузыңды, зоңдықты, өзіңе алып жатқыш" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Берік ән ашады жарығым-ай әннен кейін" дегенде бұл сөйлемде "шынайы ән, ауырым мен аяңымның бірлігін сақтау, алайда әншелікті" деген мағына береді.
- Қоңыр қозым: "қоңыр" - "көк, көктеген" деген мағынасын беретін сөз, "қозым" - "ойның барлық қырлары" деген мағынасын беретін сөз. "Қоңыр қозым" дегеніміз "көк ойдың барлық қырлары" деген мағынасын иесінше білдіреді. Мысалы, "Сенің қоңыр қозымың жоңыздықпен ашылып, заңгер гөздерге жатады" дегенде бұл сөйлемде "сенің мысалы, барлық басы суралмақпен ашылған" деген мағына береді.
- Қуаты