9-тапсырма. Эвфемизм және дисфемизм сөздерінің ортақ сипаттамаларын, айырмашылықтарын мыналарға ауыз аса ауде көрсет

Эвфемизм – бұл әдетте кейбір сөздердің немесе фразалардың шектеулі немесе түрлі айтудағы жаттығуын анықтау үшін қолданылатын сөздер. Эвфемизмдерді пайдалану адамдардың жақсы орналасқанын, дәйеке ойланғанын немесе тәттілдігін көрсету мақсатын көздейді. Мысалы, "мертті" деп айту оған неміс болары мен "тіпті" деп айту оған "ирі кісі" дыққандағы мейірімділігін ашар.

Дисфемизм – бұл айтылуымен кейде сөздер немесе фразалардың тұтас болып көрсетуінің немесе ондағы несілдіктің тұрамайтын немесе зиянын көрсетуінің мақсатын анықтау үшін қолданылатын сөздер. Дисфемизмдерді пайдалану адамдардың нәрсе алдына мейірімсіздігін көрсету мақсатын көздейді. Мысалы, "өрекше" деп айту оған "шыншылдықсыз" дыққандағы қауіпсіздігін ашар.

Сондай-ақ, эвфемизм және дисфемизм сөздері ойыншық жатықтауды ұсынады. Эсіңде болатын сөз арқылы адамдардың мақсатын, деңгейін, тұрмысын, рухани тұрғыдығын, салаларын , жағдайларын білуге мүмкіндік танытып береді. Бірақ осы сөздерді пайдаланудың қыраусызда адамдардың биіктігіне, тексерілетін рухыға жалдастырулығына дейін қаржылануы мүмкін екенін естесен.

Дәйеке ойланған эвфемизмдердің стандартты сипаттамалары жоқ, себебі олар көптеген нүанстар мен маңыздылықтарға сәйкес келетіндегі шабуылдардан тураза жатады. Сондықтан, айтылуында эвфемизмге сенімді болмайтыны тиіс.

Бұлардың жеке ортақ сипаттамасы жоқ, себебі дербес сөздерді қолдану үшін жасалғаны жақсы жауапты жалғатамайды. Жеке ортақ жетістан-жетірек сипаттамаларының атрибуттары немесе дұрыстайды, немесе мәтіндің орыс тілінен қазақ тіліне түрлілігімен байланыс барысымен анықталады. Мысалы, "тускаудан өткен" деп айту оған "кіру" дербесін пайдалануды мақсатын қауіпсіздігін ашар.

Сондықтан, эвфемизм және дисфемизм сөздері көптеген мәтінде пайдаланылады. Мысалы, аға, ата, әке, анауы, қаза, төзімсіз ету, арау, автосэйл т.б.