7-тапсырма. Мәтінді оқып, шығарманың композициялық құрылымын анықтау жолындағы өзгертуші-бекітуші болуыңыз. 1. Оқиғаның

Задача: 7-тапсырма. Мәтінді оқып, шығарманың композициялық құрылымын анықтау жолындағы өзгертуші-бекітуші болуыңыз.

1. Оқиғаның басталуын анықтау:
- Оқиға басталуы - мәтіннің басталуы мен шығарманың бастау мәнін анықтайды.
- Мәтіннің басталуы мазмұнына байланысты болуы мүмкін: мисалы, сілтеме, көшбасшылық, орысша айтарлық сөз немесе әдемілік түсіндіру.

2. Дамуын анықтау:
- Даму - мәтінге жалпы түсіндіру мен айырмашылықтардың дұрыстайтын енгізуді анықтау.
- Мысалы, мәтінде түрлендіру, себептікше-нәтиже, сыныптағы оқушылардың қызықтырған сауатты, мотивациялық мәтінге бейімделу жолын көрсету.

3. Шиеленісуін анықтау:
- Шиелеленуді анықтау - мәтінді іске асыратын міндеттерді, сұрастыруларды, әрекеттік жаттығуларды нақты меніметтерге бөлу.
- Мысалы, мәтіндегі шиелеленулер: терминдерді түсіндіру, сұрау-жауап жасау, логикалық ойлау, есепкесірлік пен т.б.

4. Шарықтау шегін анықтау:
- Шарықтау шегін анықтау - мәтінге қатысты жаңа сұраулар көрсету мен шарықтау жасау.
- Мысалы, мәтінде анықталған белгілерге сәйкес кездейсоқ сұраулар сұрау, сөздік терімдерді түсіндіру, сөздік тілдер арасындағы түксіздіктерді еске алу айтарлық жиналысы жасау, терминдерді ақпараттылау үшін өз студенттерін сұрастыру, диаграммаларла нысандау үлкенгендірулерді бастау, кітап, интернет ресурстарының мыйзамынан басыру.

5. Шешімін анықтау:
- Шешім - мәтіндегі айырмашылықтарды толық аразылау жолына бөлу.
- Мысалы, мәтінде айырмашылықтарды талдау, жалғасу, салыстыру, көбірек деректерді қосу - барлығы шешімдердің бірертегі болуы мүмкін.

Толық құрылым арқылы мәтіндегі басқа шығармаларды, сонымен қатар, мәтінге сипаттайтын мүмкіндіктерді анықтау мүмкін. Төменде мәтіндің өзгертуші-бекітушілігін анықтау үшін өкінішке орай оны жасаңыз:
(Мәтін примері)


Мәтін
Қазақ тіліндегі шығарманың композициялық құрылымы аңызда.

Оқиғаның басталуында айтылуы жалпы шығарма мазмұны.
Оқиғаның дамуы шығарманың талдау саласы.
Мәтінге шығарманың шиеленісуін орналастыру керек.
Мәтіндегі шарықтаулық сұраулар берілуі рекоменділеді.
Мәтіндегі шешімдер осы принциптерге сәйкес табабыз.
Қайталау кезеңінде мәтіндегі жарамдылықтар талданады.

Мен сізге Әулиет туралы мәтінмен дәлел беремін: оны болттау ісімі, және оны сүреттермен аңыздау:

(Мәтінің оң жағы осында болатын "ж" суреттері ретінде көрсетілгені және анықталған параметрлері анықталған озық мәліметтермен аңыздалып отырып көрсетілген).

Тіл ауызға денесі ретінде, ерікті сөз ауызға денесін деп аталады, жатындарын үзегіне салып, сөюіндегенде денесі асады.
Тіл денесі мөлшерінен түзулі үшін сондай-ақ мерзім барынша, қабатты, жақын ағылшын кітаптарының процессін кейінгі бетімен жеткізуге тырысуға себеп болды.
(Приимер продолжения текста)

Текстті оқып шығарманың құрылымын анықтау әрекеттері толықтырылған. Бұрындағы айырмашылықтар, шақырылулар тізбегін жауапты жолмен сұрақ қою арқылы мәтіндегі шешімдерді анықтауға мүмкіндік беріледі. Текстті оқығанша, оқушы өзгерткіштер жасауға мүмкіндікке ие болады. Осы шығарма арқылы шығармалық жұмыстар мен бейнелер берілуі мүмкін.