5-тапсырма. Пікірталас ұйымдастырған кезде, 2 топқа бөлінген суммативті (қазіргі) сынама. 1-топ. Қазақ тілінде диалект

Жакыннан көріп тұрғанда, сен мемлекеттік дін ғылымы мен диалектерді алуың керек. Мұны дайындау үшін бірнеше қадам жасауымыз керек.
1) Бірінші қадам - қазақ тіліндегі диалект сөздерін морфологиялық дайындауына жедел көмек көрсету. Бұндықта, сөз мен мағыналарының диалект болып табылуы мүмкін. Мысалы, "көңіл" деген сөздің мағынасы "денсаулық" деп анықталады. Осында "көңіл" сөзінің "көн+іл" екі бөліктен тұрады. "Көн" дегеніміз- "іздей маңызды, адамның жеке жағдайына байланысты" болса, "іл" дегеніміз- "жатады" болып табылады. Сол сабақта бірнеше сөздерді атып алып, олардың анықтамалары мен мағыналары жайлы шығару мүмкіндігін көрсетебілесіз.
2) Екінші қадам - қазақ тіліндегі барлық сөздерді арнайы деректермен бірге төлдеу. Осында, қазақ фонетикасына, дилге таразыласқан көрсеткішпен топқа көмек көрсете аласыз. Осында, диалект сөздері мен стандартты қазақ тілінің әртүрлі әдеби жазбаларының арасындағы фарктарын бірнеше түрінде көрсете аласыз. Мысалы, стандартты қазақ тілінің әдеби жазбаларында "ікен", диалекттерде "егін" деп аталатын сөздер бар. Ал егер біз келесі "діалект" сөзін жасаяламыз, осыларда сөзге таразыласқан орнатулықты дәл сайман береді. Солай атарлар жасап, оларды мемлекеттік дін нормаларына сай жарамды туралы жазып берсек, барлық жазбаларда оларды байластыра аламыз.
3) Үшінші қадам - диалекттерді негізгі жаттығу серверінде сақтау. Үлгерлік нормалар арқылы нормаланған жазбаларды жалода ретінде аударып отырмыз. Сол себепті диалекттердің арасындағы мағыналы фарктарды, сөздердің таразыласқандарын жазуды жақсы жасауға болады.

Осы дауыстарды орындау үшін біз мемлекеттік дін нормалары жасау әдістерін қолдансақ, қазақ тілінде диалект сөздері мен стандартты сөздерінің жалода атылуына болымсыз көмек көрсете аламыз. Бізге мемлекеттік дін нормаларына сай жарамды код естіген сервер көмек көрсету мүмкіндігін береді. Осы сервер арқылы диалекттерді негізгілік жанатым серверінде сақтаймыз және стандартты жанатым серверінде рәсімдеу мүмкіндігі болады. Негізгі сервер арқылы серверде жұмыс істеп, ақпараттың сақталуына және олардың деректер базасының бернистеріне озары көмек көрсете аламыз.