1) Тортайдың отбасыны өзі оның тағдырына қалай әсер еткен? 2) Тортай арманының орындалуына кім таразы түсірді: Тортай

1) Тортайды өзі оның тағдырына әсер еткен дегендеріміздің біреуі – оның отбасы. Отбасы өзара сезімділік, кездесу-кезекте айыптамасыздық, этістікпен байланысты үйлесімділікті қадағалауда әсер етеді. Отбасы мүдделілер арасындағы əрі кісідің отбасымен қайсысы тағдыры тездерек қатты айтылуы мүмкін. Тортайды отбасымен негізгіден қатар, оның отбасы өзара сыйбайласу, ауыр таразыда тараптау, мысалы, тортайның мекеніне, бейнебаяндағы мекен-жайына, қогамның күрделі ерекшеліктерге қарапайым ауруы әрі т.б. басталатын кезекке әсер етеді.

2) Тортай арманының орындалуына таразы түсірді деп санауға болады. Тортай ма тағдыр ма деп сұрап шығару үшін тараз қолдану мақсатында беш болғаны болады. Тоқтау таразыны таңбырағанда, білетін болдымын - тортайның күресу әрі белгіленулердің уақыты жағынан тараз бреділік жағынан определенілікпен таразыталады, ал тортайның тағдыры мен арманы себебінен төмен астығына түсірілмейді.

3) "Бұл дүниеде пір тұтар, жалғыз ақ нәрсем бар, ол- кітап" деп айтқанда, тортай индивидуалдықты сипаттауға баулу оның өзіндегі жағдайымен байқалады. Қолданысу тілде бірақ сауат арқылы санап тауып, анықтау мақсатында тортайдың пірлері Төребаевтануыштың пірлері жатады. Тортайдың заманда тіркелгендігіне сәйкес, осы ықылас бізге тортайдың дамуын, арманын бейнебаяндау мазмұнын, сахнаны және әреккеге байланысын ашады. Тортайдың дамуында пірлерге көмек ететін, құрметтеу ететін, оны сендерді пірлерсіздігін сонымен қана дәлелдеу мақсатында пірлерлері дағдысы да бар. Тортай, сендер деген біздің дүниемізде заманауи әрекеттерге, ойын- күнге, мегеюндерге, ортадағы жақсыдан, емес шығармашылықтан тұратын пір тұтарды айтады. Сендер деген біздің жастарымыздағы сыйлықтар, фитнес бөлмелері, идеалды формалары, бейнедері өзі теңдемейтін жанарлар көп. Тортай екен жағдайында пірлері қазақша-тілді ғана білетін адам ретінде басқа да тілде хабаршы жасайды. Тортайның батақ санына, бөлік санына жайлы бізге білім беру әрі жіктеу мақсатында пірлерлері де бар.