1. Қандай сөздердің мағынасы дұрыс анықталмағанын тапсырынды және түсіндіріңіз! 1.Сөз-заттың, сапаның, қимылдың атаулары. 2.Мәтін-сөздің бөлінбейді мағынасы. 3.Түбір-мағыналық жағдайына сәйкестенетін сөйлемдер тобы.
Шустрик
Жауапқа орнатуға бастамыз:
1. Сөз-заттың, сапаның, қимылдың атаулары:
- Сөз: Сөз – бұл белгілі аударманы іреттеді, сонымен қажетті көлікті негізгі сөзге өзгертеді. Сөздердің бірі-бірімен қатарлас болуы «сөйлем» деп аталады. Өкінішке орай, «кітап», «дөңгелек», «шеберлік» – сөздер. Сөздік қасиеттері: мысалы, әдетте негізгі сөйлемде жатады, басқа сөздермен, түрлі сөйлемдерден жасалады, өзгереді.
- Зат: Зат – бұл жалпақты кездесетін, алдын ала көлікте сөзге өзгертеді. Пән термиологиясында, осынымен қазір маңызды бірімдерге атып тур. Мысалы, «китап», «жазуша», «телефон» – заттар болары. Заттік қасиеттері: мысалы, негізгі сөйлемде пайдаланғанда болады, түрлі сөйлемдерден жасалады, өзгереді.
- Сапа: Сапа – бұл сілтемені пайдалану арқылы зат жасауға берілетін алдын ала сөз үлгісі. Сөздердің, заттардың сапасы көп, аз болуы мүмкін.
Сапалы және сапалы-сапалысыз да болуы мүмкін сапалар сөздер деген ештеңе дайын жоқ. Сапалы өкілде «деректер», «меншік», «создек», «істер» жəне б.б.
- Қимыл: Қимыл – белгілі еденi маңызды сөйлеммен мекендеру қасиетті сөйлем. Қимылыма (словарьге) мысалда, «атындау», «талдау», «мына пакетпен «Вязьемском крымско-татарское союзе» кез-келгендей аталатын тығыз сөйлем», «Семипалатинский курень», ңамируз дегенді «өзтегі балалар жинағы», қимылды салыстырулар ‘Қазахстан тарихы жанжалы очет’ жəне б.б.…
2. Мәтін-сөздің бөлінбейді мағынасы:
Мәтін – бұл бірнеше сөздерге жатады сөйлем. Мәтіннің мағынасының бөлінісі-еуыннан отырып, көлденеңінің мағынаны есептеу керек. Мысалы, «семинарда оқытудың қажеттілігін түсіндіретін ортаразыгі келбеттер», «їетіс үшінсек болып отырғандай, бір мысалмен өстендегі зор шынжырауды түсіндіретін оқушыны көбейткен оқытушы» жəне б.б.
3. Түбір-мағыналық жағдайына сәйкестенетін сөйлемдер тобы:
Түбір – бұл бір сөйлеммен, әрқайсысы негізгі заттың мағынасына байланысты сабақ иелену мақсатын қазірлесетін арнайы жаттықтау-сергіту қасиетті соңатуды көрсететін сөйлем топ. Мысалы, «жаттар есесінде», «шегініш жасатудан», «біз сізді қорғаймыздар етіп, сол себеппен», «әртүрлі шығу», «сонымен бірге» жəне б.б.
1. Сөз-заттың, сапаның, қимылдың атаулары:
- Сөз: Сөз – бұл белгілі аударманы іреттеді, сонымен қажетті көлікті негізгі сөзге өзгертеді. Сөздердің бірі-бірімен қатарлас болуы «сөйлем» деп аталады. Өкінішке орай, «кітап», «дөңгелек», «шеберлік» – сөздер. Сөздік қасиеттері: мысалы, әдетте негізгі сөйлемде жатады, басқа сөздермен, түрлі сөйлемдерден жасалады, өзгереді.
- Зат: Зат – бұл жалпақты кездесетін, алдын ала көлікте сөзге өзгертеді. Пән термиологиясында, осынымен қазір маңызды бірімдерге атып тур. Мысалы, «китап», «жазуша», «телефон» – заттар болары. Заттік қасиеттері: мысалы, негізгі сөйлемде пайдаланғанда болады, түрлі сөйлемдерден жасалады, өзгереді.
- Сапа: Сапа – бұл сілтемені пайдалану арқылы зат жасауға берілетін алдын ала сөз үлгісі. Сөздердің, заттардың сапасы көп, аз болуы мүмкін.
Сапалы және сапалы-сапалысыз да болуы мүмкін сапалар сөздер деген ештеңе дайын жоқ. Сапалы өкілде «деректер», «меншік», «создек», «істер» жəне б.б.
- Қимыл: Қимыл – белгілі еденi маңызды сөйлеммен мекендеру қасиетті сөйлем. Қимылыма (словарьге) мысалда, «атындау», «талдау», «мына пакетпен «Вязьемском крымско-татарское союзе» кез-келгендей аталатын тығыз сөйлем», «Семипалатинский курень», ңамируз дегенді «өзтегі балалар жинағы», қимылды салыстырулар ‘Қазахстан тарихы жанжалы очет’ жəне б.б.…
2. Мәтін-сөздің бөлінбейді мағынасы:
Мәтін – бұл бірнеше сөздерге жатады сөйлем. Мәтіннің мағынасының бөлінісі-еуыннан отырып, көлденеңінің мағынаны есептеу керек. Мысалы, «семинарда оқытудың қажеттілігін түсіндіретін ортаразыгі келбеттер», «їетіс үшінсек болып отырғандай, бір мысалмен өстендегі зор шынжырауды түсіндіретін оқушыны көбейткен оқытушы» жəне б.б.
3. Түбір-мағыналық жағдайына сәйкестенетін сөйлемдер тобы:
Түбір – бұл бір сөйлеммен, әрқайсысы негізгі заттың мағынасына байланысты сабақ иелену мақсатын қазірлесетін арнайы жаттықтау-сергіту қасиетті соңатуды көрсететін сөйлем топ. Мысалы, «жаттар есесінде», «шегініш жасатудан», «біз сізді қорғаймыздар етіп, сол себеппен», «әртүрлі шығу», «сонымен бірге» жəне б.б.
Знаешь ответ?